جعفر پناهی کارگردان و فیلمنامه نویس ایرانی است. او ابتدا در سینما به عنوان دستیار کارگردان آثار عباس کیارستمی کارش را شروع کرد. بیشتر فیلم‌های او تصویری انتقادی از مشکلات جامعه ایران را نشان می‌دهد. همین موضوع دلیلی برای محدودیت نمایش فیلم‌های او شده است. از فیلم‌های پناهی بیشتر اوقات به عنوان نئورئالیسم ایرانی یاد شده.
برای آشنایی بیشتر با این کارگردان همراه ما باشید.
بیوگرافی جعفر پناهی
او زاده‌ی 20 تیر ماه سال 1339 در شهر میانه آذربایجان شرقی می‌باشد. او فارغ التحصیل کارگردانی از دانشکده صدا و سیما است. جعفر پناهی علاوه بر کارگردانی، فیلمنامه نویسی هم انجام می‌دهد.
همسر پناهی طاهره سعیدی است. حاصل ازدواج آنها دو فرزند دختر به نامهای سولماز و پناه می‌باشد.
زندگی‌نامه او
پدر پناهی نقاش ساختمان بود. او مشوق اصلی فرزندش در این راه شد. وی در سن دوازده سالگی داستانی می نویسد که جایزه کتابخانه محله را برنده می‌شود. این آغاز فعالیت او بود. او در فیلم فیل و فنجان هم اولین بازی خودش را انجام می‌دهد.
او پس از دستیاری در چند فیلم کوتاه دوربین عکاسی می‌خرد و شروع به گرفتن عکس می‌کند. بعد از رفتن به سربازی در جبهه‌ها عکاسی می‌کند و نمایشگاه در پادگان برگزار می‌کند.
او سپس به درخواست یکی از مسؤلان تلویزیون ایران به جبهه برای تهیه مستند و گزارش از عملیات‌های جنگ ایران و عراق رفت.
در سال 1363 در حالیکه او 24 سال سن داشت به دانشگاه رفت. سه سال بعد از آن بر سر فیلم کامبوزیا پرتوی رفت و دستیار او شد. پس از گذشت زمانی هم مشغول فیلمسازی در مرکز صدا و سیمای بندر عباس شد.
وی بعد از بازیگری و دستیاری عباس کیارستمی در فیلم زیر درختان زیتون در سال 1373، برای ساخت اولین فیلمش تصمیم گرفت. جعفر پناهی در سال 1373 برای شبکه دو فیلم بادکنک سفید که نویسنده آن عباس کیارستمی بود را ساخت. فیلم بادکنک سفید که در ایران هیچ جایزه‌ای برنده نشد، برنده‌ی دوربین طلایی فیلم کن فرانسه، برنده هنر و تجربه فیلم کن فرانسه، برنده‌ی انجمن منتقدان بین المللی فیلم کن، برنده جایزه بزرگ توکیو ژاپن و جایزه فیلم سائوپولو شد.
سبک فیلمسازی این کارگردان
جعفر پناهی که سبک فیلم‌هایش نئورئالیسم می‌باشد تلاشش رابطه مستقیم با جامعه است. از همین رو بیکاری، فقر، بی‌عدالتی، فساد و بدبختی در بیشتر فیلم‌های او به چشم می‌خورد.
از فیلم‌های جعفر پناهی
آفساید:
فیلمی که کارگردانش جعفر پناهی و نویسندگان آن جعفر پناهی و شادمهر راستین هستند. این فیلم ساخت 2006 و پنجمین کارگردانی او بود.
آینه:
فیلمی محصول سال 1376 به کارگردانی و نویسندگی جعفر پناهی است. این فیلم جایزه یوزپلنگ طلایی بهترین فیلم بیست و هفتمین جشنواره فیلم لوکارنو را کسب کرد. آینه دومین ساخته این کارگردان بود.
این فیلم نیست:
به کارگردانی جعفر پناهی و مجتبی میرطهماسب ساخته شد. در فرانسه منتشر شده و در جشنواره فیلم کن در سال 2011 و فستیوال فیلم نیویورک و در جشنواره بین المللی ورشو به نماش گذاشته شد.
بادکنک سفید:
محصول سال 1373 گروه کودک شبکه دو که کارگردان آن پناهی و نویسنده آن عباس کیارستمی بود. این اولین کار کارگردانی پناهی بود.
پرده:
فیلمی که جعفر پناهی و کامبوزیا پرتوی با دوربین شخصی پناهی در ویلایی در شمال ساختند. این فیلم برنده خرس نقره‌ای برای بهترین فیلمنامه در جشنواره فیلم برلین شد.
تاکسی:
مستندی ساخته پناهی که در شصت و پنجمین جشنواره بین المللی فیلم برلین نمایش داده شد. این مستند برنده جایزه خرس طلایی جشنواره فیلم برلین شد. این جایزه بوسیله خواهرزاده پناهی، حنا سعیدی به علت ممنوع الخروج بودن پناهی گرفته شد.
دایره:
محصول سا ل 1378 به کارگردانی جعفر پناهی و نویسندگی کامبوزیا پرتوی که تنها فیلم ایرانی برنده شیر طلایی جشنواره فیلم ونیز 2000 بود.
سه رخ:
فیلمی محصول سال 1397 که کارگردان و نویسنده‌اش جعفر پناهی بود. این فیلم برنده نخل طلایی بهترین فیلمنامه در هفتاد و یکمین جشنواره بین المللی کن شد. همچنین برنده جایزه پرتقال طلایی و جایزه داگلاس سیرک در جشنواره‌های فیلم پرتقال طلایی آنتالیا و هامبورگ شد.
جایزه افتخاری جشنواره فیلم سلیمانیه به او اهدا شد و سه رخ به عنوان بهترین فیلم جشنواره شناخته شد.
طلای سرخ:
کارگردان و تهیه کننده این کار جعفر پناهی و به نویسندگی عباس کیارستمی ساخته شد. این فیلم محصول سال 1381 بود. به خاطر آنچه که تیره بودن آن می‌گویند به نمایش در نیامد.
فرش ایرانی:
مجموعه 15 فیلم کوتاه اثر کارگردانان مختلف، که هر کدام از دیدگاه خود قالی ایرانی را بیان کرده‌اند.
دستگیری این کارگردان مردمی
پناهی در ماجرای اعتراضات سال 88 دو بار بازداشت شد. بار دوم به علت تبانی علیه نظام جمهوری اسلامی به زندان رفت. او در آخر به 6 سال حبس تعزیری، 20 سال محروم از فیلمسازی و فیلمنامه نویسی، 20 سال محرومیت از سفر به خارج و 20 سال ممنوعیت از مصاحبه با رسانه‌های داخلی و خارجی شد. او نزدیک به سه ماه در زندان اوین بازداشت بود.
جعفر پناهی همچنین از جمله پانزده فعال سیاسی و مدنی بود که در بهمن سال 1396 بر اصلاح ناپذیری نظام جمهوری اسلامی تأکید کرد. خواستار برگزاری همه‌پرسی با نظارت سازمان ملل متحد برای گذار مسالمت‌آمیز از حکومت جمهوری اسلامی به دموکراسی سکولار پارلمانی شد.
تعدادی از جوایز و دستاوردهای او
- دوربین زرین جشنواره فیلم کن برای بادکنک سفید
- پلنگ طلایی جشنواره فیلم لوکارنو برای آینه
- شیر طلایی جشنواره بین المللی فیلم ونیز برای دایره
- جایزه هیئت داوران، جایزه برای کارهای نو و نگاهی نو جشنواره فیلم کن برای طلای سرخ
- جایزه مربی طلایی جشنواره فیلم کن برای این فیلم نیست
- جایزه ویژه هیئت داوران جشنواره آزادی لندن برای این فیلم نیست
- خرس نقره‌ای برای فیلمنامه در جشنواره بین المللی فیلم برلین برای پرده
- خرس طلایی جشنواره بین المللی فیلم برلین برای تاکسی
- جایزه بهترین فیلمنامه جشنواره فیلم کن جشنواره فیلم کن برای سه رخ
- جایزه پرتقال طلایی بهترین فیلم جشنواره فیلم پرتقال طلایی آنتالیا برای سه رخ
- بلوط طلایی بهترین فیلم جشنواره فیلم سلیمانیه برای سه رخ
- برنده جایزه افتخاری صنوبر طلایی جشنواره فیلم سلیمانیه برای سه رخ
متشکرم که در این قسمت از بهترین بیوگرافی ما را همراهی کردید.
